III NADZWYCZAJNE ZGROMADZENIE SYNODU BISKUPÓW
I KONGREGACJA GENERALNA

Przemówienie Papieża Franciszka na rozpoczęcie obrad

6 października 2014 r.

Eminencje, Wielce Błogosławieni, Ekscelencje, Bracia i Siostry!

Witam was serdecznie na tym spotkaniu i dziękuję z serca za waszą obecność i uczestnictwo, gorliwe i kompetentne.

W waszym imieniu pragnę złożyć szczere i gorące podziękowania wszystkim osobom, które pracowały z oddaniem, cierpliwie i kompetentnie przez długie miesiące, czytając, oceniając i opracowując zagadnienia, teksty i materiały do prac tego nadzwyczajnego zgromadzenia ogólnego.

Pozwólcie, że zwrócę się ze szczególnym i serdecznym podziękowaniem do kard. Lorenza Baldisseriego, sekretarza generalnego Synodu, do bpa Fabia Fabene, podsekretarza, a także do wszystkich relatorów, pisarzy, konsultorów, tłumaczy oraz wszystkich pracowników sekretariatu Synodu Biskupów. Pracowali niestrudzenie i nadal pracują na rzecz dobrego rezultatu obecnego Synodu: doprawdy bardzo dziękuję, i niech Pan wam wynagrodzi!

Dziękuję również Radzie Posynodalnej, relatorowi oraz sekretarzowi specjalnemu, Konferencjom Episkopatów, które naprawdę bardzo dużo pracowały, a także dziękuję trzem przewodniczącym delegowanym.

Dziękuję również wam, drodzy kardynałowie, patriarchowie, biskupi, kapłani, zakonnicy i zakonnice, świeccy mężczyźni i kobiety, za waszą obecność i za wasz udział, wzbogacające obrady i ducha kolegialności i synodalności dla dobra Kościoła i rodzin! Chciałem, aby ten duch synodalności panował także przy wyborze relatora, sekretarza specjalnego i przewodniczących delegowanych. Pierwszych dwóch wybrała bezpośrednio Rada Posynodalna, która z kolei została wybrana przez uczestników ostatniego Synodu. Natomiast co do przewodniczących delegowanych, jako że powinni być wybrani przez Papieża, poprosiłem tę właśnie Radę Posynodalną o zasugerowanie nazwisk i mianowałem tych, których zaproponowała mi Rada.

Wy wyrażacie głos Kościołów partykularnych, reprezentowanych na szczeblu Kościołów lokalnych przez Konferencje Episkopatów. Kościół powszechny i Kościoły partykularne są z ustanowienia Bożego; kościoły lokalne w ten sposób pojmowane są z ustanowienia ludzkiego. Ten głos będziecie wyrażać w synodalności. To jest wielka odpowiedzialność: przedstawiać realia i problemy Kościołów, aby im pomagać iść tą drogą, jaką jest Ewangelia rodziny.

Podstawowym warunkiem ogólnym jest to, aby mówić jasno. Niech nikt nie mówi: «Tego nie można powiedzieć; pomyśli o mnie to czy tamto...». Trzeba mówić wszystko to, co się czuje, z parrezją. Po ostatnim konsystorzu (w lutym 2014 r.), na którym była mowa o rodzinie, pewien kardynał napisał do mnie tak: szkoda, że niektórzy kardynałowie nie mieli odwagi powiedzieć pewnych rzeczy przez wzgląd na Papieża, uważając może, że Papież myśli inaczej. Tak być nie powinno, to nie jest synodalność, bowiem trzeba mówić to wszystko, co czuje się, w Panu, że należy powiedzieć — bez względów na osoby, bez obaw. I zarazem trzeba wysłuchiwać z pokorą tego, co mówią bracia, i przyjmować to z otwartym sercem. Poprzez te dwie postawy praktykuje się synodalność.

Dlatego proszę was, bardzo proszę o te postawy braci w Panu: mówienie z parrezją i słuchanie z pokorą.

A róbcie to z wielkim spokojem i w pokoju, bowiem Synod odbywa się zawsze cum Petro et sub Petro, a obecność Papieża jest dla wszystkich rękojmią i ochroną wiary.

Drodzy bracia, współpracujmy wszyscy, aby wyraźnie umacniała się dynamika synodalności. Dziękuję.